„Jeśli wierzyć obietnicom, do końca bieżącego roku ZZR przekaże na rynek 5000 mopedów nazwanych „Komar”. (…) Bydgoskie pojazdy będą stanowiły poważną konkurencję dla produkowanego już wrocławskiego mopedu MR1.” „Motor” 4/1959

Znów wracamy do roku 1960. Wrocławskie ZMZ produkują motorower MR1 Ryś i uruchamiają produkcję odchudzonej wersji Rysia, MR2 Żak. Tymczasem prawie 300 km na północ od Wrocławia, bydgoskie Zjednoczone Zakłady Rowerowe zmagają się z testami prototypu pierwszego własnego motoroweru – MR230 KOMAR. Projekt tego jednośladu został opracowany w latach 1957-58 przez zespół inżynierów: Bronisława Kędzierskiego, Andrzeja Kontzera i Józefa Podlaskiego. KOMAR już w pierwotnych założeniach miał być pojazdem „dla każdego”, będącym w zasięgu finansowym przeciętnego Polaka. Stąd jego prostota konstrukcyjna i łatwość w obsłudze. Cena – 4500 zł, czyli równowartość trzech średnich pensji.

Pierwszy model KOMARA, MR230 zjechał z taśmy produkcyjnej w 1960 roku i był produkowany przez dwa lata. Powstało ich wówczas około 24 tysiące sztuk. Miały bardzo uproszczoną, by nie powiedzieć prymitywną konstrukcję. Charakterystycznymi elementami była rurowa, spawana rama, pojedyncze siodełko typu rowerowego, przednie koło zamontowane na krótkim wahaczu i sztywne tylnie zawieszenie. Zamontowano w nim silnik typu SM02, jednocylindrowy, dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym, chodzony powietrzem. Zbiornik KOMARA mieścił 6 l paliwa. MR230 osiągał maksymalną prędkość 50 km/h, natomiast prędkość użytkowa została określona na poziomie 35 km/h. Do wyboru były dwie wersje kolorystyczne nadwozia, wiśniowa oraz wiśniowo szara.

W 1962 roku rozpoczęły się zmiany w profilu produkcji ZMZ Wrocław. Chłodziarki zaczęły wypierać produkcję jednośladów, a co ważniejsze, produkcję silników SM02. W obliczu ograniczonych dostaw jednostek napędowych, bydgoskie zakłady podjęły decyzję o rozpoczęciu produkcji Komarów na silnikach S-38, składanych w Nowej Dębie. Konstrukcja z nowym silnikiem otrzymała nazwę KOMAR MR231. Wprowadzono drobne zmiany względem pierwszego modelu. Zmieniono sposób mocowania i kształt kierownicy, co wynikało ze zmian zawieszenia. Później wprowadzono jeszcze jedną wersję Komara - MR231B, w której montowano silniki S-38B z odlewaną, zamiast tłoczonej , pokrywą iskrownika.

KOMARY MR231 były produkowane do 1963 roku. Powodem zakończenia produkcji okazały się zmiany w przepisach dotyczących maksymalnej prędkości i mocy silnika motorowerów. Konieczność konstrukcyjnych modyfikacji, spowodowała, że na polskie drogi „wyleciały” kolejne jednośladowe perełki.

Źródła:

    Szczerbicki Tomasz, „Motocykle w PRL. Rzecz o motoryzacji i nie tylko…”, Drukarnia oficyny wydawniczej READ ME, Łódź 2014
    www.jacomoto.prv.pl, „Motorower Komar 230”, „Motorower Komar 231 i 231 B”, odczyt 20.01.2015 r.
    www.polskiemotocykle.mik.pl, “Komar”, odczyt 20.01.2015r.